Οι γυναίκες πρόσφυγες είναι αρκετά ταλαιπωρημένες. Οι περισσότερες έχουν παντρευτεί σε μικρή ηλικία, όπως άλλωστε και οι άντρες και έχουν ήδη αρκετά παιδιά. Η αβεβαιότητα των κλειστών συνόρων που βιώνουν βγάζει ίσως στην επιφάνεια μια άλλη συμπεριφορά στους ανθρώπους, κάτι το οποίο το συνειδητοποιούν και οι ίδιοι και τους τρομάζει. Έχουν δυσκολία να κοιμηθούν και να φάνε, ενώ εμφανίζουν και διάφορα ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως ημικρανίες, πόνους στη μέση και στα πόδια. Όλα αυτά δεν εξηγούνται νευρολογικά ή ορθοπεδικά. Είναι απόρροια του άγχους και της πίεσης που αισθάνονται. (©Sara Prestianni MSF) Έχουν έντονο θυμό γιατί δεν μπορούν να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους και κατ’ επέκταση τον εαυτό τους. Ακόμα και για μικρά πράγματα μπορεί να αντιδράσουν με έναν υπερβολικό τρόπο, που ποτέ δεν είχαν εμφανίσει στο παρελθόν. Είναι πολύ τρομακτικό συναίσθημα να μην μπορείς να αναγνωρίσεις τον ίδιο σου τον εαυτό. Αντιλαμβάνονται ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά, φοβούνται ότι μπορεί να αρχίσουν να τρελαίνονται. Το οποίο φυσικά δεν ισχύει. Απλά χρειάζονται βοήθεια για να τα βάλουν σε μια τάξη και να δουν την κατάστασή τους πιο λογικά. Σε αυτό βοηθάει ιδιαίτερα το κλίμα εμπιστευτικότητας που δημιουργούμε. Είναι άλλωστε το πρώτο πράγμα που τους λέμε. Ό,τι πούμε θα μείνει μεταξύ μας. Η ελευθερία να εκφραστούν όπως ακριβώς θέλουν οι ίδιες οι γυναίκες, τις αποφορτίζει σε μεγάλο βαθμό. Μετά από λίγες συνεδρίες ήδη αισθάνονται πολύ καλύτερα καθώς συνειδητοποιούν ότι με την κατάλληλη καθοδήγηση, βελτιώνονται. Μπορούν να δουν τον εαυτό τους και πάλι με κατανόηση. Τους φεύγει ένα μεγάλο βάρος. Το καλό είναι ότι μας γνωρίζουν και παραπέμπει ο ένας τον άλλον. Η έλλειψη ιδιωτικότητας είναι ένα βασικό πρόβλημα για τους πρόσφυγες. Όλοι μας έχουμε ανάγκη να μείνουμε για λίγο μόνοι μας. Είναι βασικό προαπαιτούμενο για την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Οι πρόσφυγες είναι ο ένας πάνω στον άλλο. Όλα ακούγονται και όλα βλέπονται, γεγονός που δημιουργεί ασφυκτικές συνθήκες στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Προσπαθούν με διάφορους τρόπους να δημιουργήσουν τον χώρο τους, δυστυχώς όμως αυτό δεν είναι εφικτό τις περισσότερες φορές. Όταν είναι καλά οι γονείς, τα παιδιά, είναι συνήθως πιο άμεσα, πιο εκδηλωτικά και έχουμε πιο γρήγορα σημάδια βελτίωσης. Τα παιδιά φαίνονται να είναι συνήθως πιο δυνατά. Αν ένα παιδί έχει λύσει βασικά θέματα διαβίωσης και νιώθει ασφαλές, τότε θα παίξει. (©Sara Prestianni MSF) Ενώ δουλεύω περισσότερο με τις γυναίκες, δεν θα ξεχάσω ποτέ έναν άνδρα πρόσφυγα, μεταξύ 35 και 40 ετών, ο οποίος είχε χάσει ένα από τα παιδιά του κατά τη διάρκεια του ταξιδιού προς την Ευρώπη από ασιτία. ‘Ηταν πολύ λεπτός και ταλαιπωρημένος. Με το να μην τρώει, ήταν ο δικός του τρόπος του να πενθεί για το παιδί του. Να πεθαίνει και ο ίδιος καθημερινά με μια έννοια. Ποιοι είναι τελικά οι πρόσφυγες; Είναι άνθρωποι σαν κι εμάς. Είναι οικογένειες που θέλουν μια καλύτερη ζωή κυρίως για τα παιδιά τους. Έχουν ζήσει μια πολύ δύσκολη ζωή με πόλεμο, απειλές για τη ζωή τους και ανασφάλεια. Το πρόβλημά τους δεν είναι ότι δεν είχαν λεφτά για δεύτερο αυτοκίνητο. Δεν έρχονται για κανένα επίδομα, όπως ακούγεται από ορισμένους. Δεν θέλουν, όμως, να θεωρούνται πολίτες β’ κατηγορίας. Σίγουρα έχει πολύ νόημα η δουλειά που κάνουμε με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Νιώθω καλά με τον εαυτό μου. Αν και δεν βλέπω φως στο τούνελ για το προσφυγικό με τον τρόπο που το διαχειρίζεται η Ευρώπη, είμαι ...